Curcuma is een specerij dat wordt gewonnen van de plant Curcuma Longa. Het wordt van oudsher geteeld in India. In de Indiase keuken is het een belangrijke smaakmaker voor curry. In Aziatische landen wordt het al duizenden jaren toegepast vanwege o.a. haar medicinale werking. Curcuma staat ook wel bekend als kurkuma, koenjit of geelwortel. Ik ben het zelf jaren terug als voedingssupplement gaan nemen in verband met laaggradige ontstekingen. Het is één van de redenen dat ik mijn positieve ervaringen met dit natuurlijke product met je wil delen. Curcuma is veelzijdig, goed voor je gezondheid en helend. Er is al heel veel bekend over de helende werking van curcuma. Lees er onderstaand alles over!

Belangrijke gezondheidsvoordelen van curcuma

Het heeft een zeer brede ontstekingsremmende werking. Zo vindt er remming plaats van fosfolipase A2, dit is het enzym wat zorgt voor de omzetting van vetzuren naar arachidonzuur. Dit voorkomt overmatige vorming van (ontstekingsbevorderende) arachidonzuurmetabolieten.
Curcuma heeft hiernaast een ontstekingsremmende werking op de enzymen COX-2 en 5-LOX. Veel NSAID’s remmen alleen maar de COX-2 enzymen.
Ook heeft curcuma een regulerend effect op NF-kB (spreek uit NF kappa B). Dit is een eiwit wat we nodig hebben. Als een cel wordt blootgesteld aan stress, vrije radicalen of UV-licht, wordt er NF-kB aangemaakt. Dit beschermt ons tegen ontstekingsreacties. Met name bij mensen waarbij sprake is van chronische stress, zien we een overactieve NF-kB, wat weer zijn effect heeft op het immuunsysteem; dit kan overactief worden. Hierdoor kan de toename van NF-kB zorgen voor ontstekingsreacties. Curcuma heeft hierop een regulerend effect. Als er sprake is van darmklachten gerelateerd aan stress, is curcuma (zonder peper) goed inzetbaar voor verlichting van de klachten.
Het stimuleert de ontgifting in de lever, vanwege het bevorderend effect op het Glutathiongehalte in de lever. Glutathion is een tripeptide, dat door het lichaam wordt aangemaakt uit 3 aminozuren: cysteïne, glutamine en glycine. Glutathion is nodig voor de bescherming van de cel en beschermende functie tegen vrije radicalen.
Het heeft een antibacteriële werking.
Curcuma heeft schimmeldodende eigenschappen.
Curcuma draagt bij aan de vermindering van de hoeveelheid cholesterol.

De helende eigenschappen van curcuma

Bij onderstaande ziekten is bekend dat curcuma een helende werking heeft.

Reumatoïde Artritis

Curcuma is het meest in onderzoeken bestudeerd bij Reumatoïde Artritis, waarbij tevens onderzoek is gedaan in vergelijking met NSAID’s. De voordelen zijn dan met name de ontstekingsremmende werking en als anti-oxidant. Vanwege de brede ontstekingsremmende werking van curcuma, lijkt dit zelfs een beter effect te hebben dan de NSAID’s die vaak alleen de COX-enzymen remmen. De te verwachten effecten zijn dat na 3-4 weken de zwelling en stijfheid vermindert. Bij opvlamming kan er 3 maal daags 1.200 mg gedoseerd worden De onderhoudsdosering is 1.200 mg per dag. Gebruik hiervoor de curcuma met zwarte peper.

Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis ulcerosa)

Remt de werking van NFkB, COX-2 en 5-LOX. De aanbevolen dosering voor herstel van het darmweefsel is 3.600 gram dagelijks voor de duur van 7 dagen. De voordelen zijn dan met name de ontstekingsremmende werking en als anti-oxidant. De onderhoudsdosering bedraagt 1.200 mg per dag. Curcuma kan ondersteunend werken naast medicatie. ²⁾ Curcuma zonder peper heeft een betere werking in de darmen. Bij specifieke indicatie voor darmziekten is het beter voor deze curcuma te kiezen. In geval van PDS kan er aanvankelijk toename zijn van klachten. Geadviseerd wordt om eerst voorzichtig een lichte dosering te proberen van 600 mg per dag.

Andere veelbelovende toepassingen van curcuma

Bij postoperatieve zwelling en pijn.
Bij Alzheimer: curcumine remt de aanmaak van amyloïde plaques, wat het geheugenverlies veroorzaakt. De progressie van de ziekte lijkt hiermee geremd te kunnen worden.
Diabetes: vanwege de regulerende werking op de bloedsuikerspiegel.
Bij depressie. In januari 2015 is bij een onderzoek onder 56 mensen met een ernstige depressie goede resultaten gehaald met een dosering van 2 maals daags 500 mg curcuma. Na 4 en 8 weken was er een vermindering van depressieve symptomen, waarbij ook angsten verminderd waren. Veelbelovend, maar meer studie en onderzoek is nodig. ³⁾
Antibacteriële werking. Je kunt curcuma bij bijvoorbeeld eczeem ook lokaal aanbrengen. Meng hiervoor de curcuma met kokosvet en smeer de huid hiermee in. Dit kun je ook toepassen bij schimmelplekjes op de huid. Gebruik hiervoor de curcuma zonder peper én gebruik het nooit op open wonden of open huid.

Werkzame stoffen in supplementen

De werkzame stoffen in curcuma zijn de curcuminoïden, een groep van polyfenolen. Een goed supplement is gestandaardiseerd op de werkzame stof curcuminoïden en/of curcumine als hoofdbestanddeel. Als je curcuma wilt inzetten voor zijn helende eigenschappen, kun je beter kiezen voor een supplement. Simpelweg omdat je dan beter weet of het de werkzame stof curcuminoïde bevat en in wat voor hoeveelheid.

Zorg voor de beste opname van Curcuma

De opname van curcuma is wat lastiger. Indien curcuma niet goed wordt opgenomen, stapelt het zich op in de darmwand. Daar blijft het als je niets doet om de opname te verbeteren. Als je curcuma inneemt met wat vet (bij de maaltijd), verbetert dit de opname van curcuma. Hiernaast bevordert zwarte peper de opname van curcuma aanzienlijk (tussen de 3 en 20 keer verbetering) ¹⁾. Als je een supplement koopt, let dan op de toevoeging van Piperine, de werkzame stof in zwarte peper (10 mg piperine op 1.200 mg curcumine). Curcuma zonder peper heeft een betere werking in de darmen. Bij specifieke indicatie voor darmziekten is het beter voor deze curcuma (zonder peper) te kiezen. Curcuma met peper heeft een meer systemische werking.

Veiligheid en interactie van curcuma

Een inname van 12 gram per dag is bestudeerd als veilig. Eventuele bijwerkingen beperken zich tot (zelden) diarree of misselijkheid. Bijwerkingen zijn niet dosisafhankelijk. Curcuma bevordert contractie in de galblaas en is daarom niet aan te raden voor mensen met galblaasproblemen. Curcuma wordt niet aanbevolen voor zwangeren. Voor curcuma met piperine gelden interacties met Fenytoine, Theofylline en Propanolol. Raadpleeg altijd eerst met je arts. Curcuma heeft géén bloedverdunnend effect.